Pazartesi (04.10.2021) akşam saatlerinde başlayan ve yaklaşık 7 saat süren WhatsApp, Instagram, Facebook ve Oculus sunucularındaki sorun internetin hayatımızdaki yerini bir kez daha gözler önüne sermiş oldu. Tarihin en uzun kesintisini yaşayan Facebook ve ailesi hepimizin aklına karpuz kabuğu düşürdü. Sosyal medya kullanıcılarının bir anda Twitter ve Reddit’e giriş yapması gündemdeki hashtagleri belirledi diyebiliriz. Peki neydi bu kesintinin sebebi ve Facebook ailesi ne gibi müdahalelerde bulundu, hepsini sizlerle paylaşmak istedim.
Aslında sorun Kaliforniya’da sabah 08:50 sularında yaşandı. Cloudflare CTO’su John Graham- Cumming, ağların internet üzerinden başka ağa veri göndermesinin en hızlı yolunu bulmak için kullanıldığı bir sistem olan Sınır Geçit Protokolü’nde (BGP) Facebook’un iki dakikalık güncelleme sırasında internetten kaybolduğunu dile getirdi.* Anlaşılan iki dakika süresince süren güncelleme Facebook, WhatsApp, Instagram ve Oculus’a 7 saat ulaşılamamasına sebep olmuş. Bilişim sektöründe çalıştığım ve bir kaç uygulama projesinde yer aldığım için, yapılan güncellemelerin uygulamayı patlattığı yani çalıştırmadığı ya da sorun oluşturduğu durumlar söz konusu olabiliyor. Söylenene göre, internet üzerinden ana makine güncellemelerinin gönderilmesine izin veren model olan BGP ile Facebook alt yapısının iletişimi kesildi ve 4 yazılımında dış dünyadan kopmasına sebep oldu. Erişim probleminin ciddiyetinin farkında olan markalar hemen “problemin farkındayız, en kısa zamanda sorunu gidereceğiz ve bu erişim sorunundan etkilenen kullanıcılardan özür dileriz” şeklinde açıklamalar yaparak benim gönlümü kazandılar. Hatırlarsanız her kriz öyküsü yazımda bir sözcünün konuyla ilgili şeffaf bir şekilde açıklama yapmasının kriz iletişimi yönetiminde inanılmaz bir rol oynadığını belirtip duruyorum. Bu arada Facebook sadece dış dünyayla değil, kendi içlerinde de bağlarını koparmış. Söylentilere göre Facebook çalışanları iş yerlerine girememişler ve Facebook sunucuların hacklenmesi, verilerin çalınma konusu Twitter’da trend topic haline geldi. Sorunun çözülmesinden sonra Facebook, sunuculara herhangi bir saldırının olmadığı ve kullanıcı verilerini de kimsenin erişmediği yönünde bir açıklama yapma gereği duydu.
En çok kullanılan uygulamalara ulaşım sağlanamazken herkes Twitter’a hücum etti ve böylelikle etkin Twitter kullanıcılarının eline malzeme geçmiş oldu. Hatta Facebook, WhatsApp ve Oculus’un Twitter hesaplarından açıklama yapması Twitter kurucusu Jack Dorsey’i bile güldürdü. Sorun 7 saat sonra çözüldü belki ama Facebook’un itibarı önemli bir kayıp yaşadı. Fortune ve Snopes verilerine göre, şirket yaklaşık 60 milyon $ ve hisse değerlerinde ise %5’lik bir kayıp olduğu belirtiliyor. Bu olaydan sonra Mark Zuckerberg’in servetinin 7 milyar $ azaldığı, Facebook’un kapalı kaldığı saat boyunca 220.000 $ kaybettiği hesaplanmış durumda.
Sıklıkla kullandığımız sosyal mecralardan uzun süreli uzak kalmamız bir açıdan hepimizi huzura erdirse de başka bir açıdan da Instagram üzerinden satış yapan işletmeleri olumsuz etkilediğini de belirtmek isterim. Ülkemizde akşam saatlerine tekabül eden erişim sıkıntısı, ABD’de sabaha denk gelmesi birçok içerik yöneticilerini, dijital satış ve pazarlamacıları maddi ve manevi etkilediğini söyleyebilirim.
İşlerini internet üzerinden yürüten firmaların buradan çıkaracakları ders, tek bir alt yapı üzerinden değil, dağıtık yapıda (öyle deniyormuş) çalışan topluluklarla iş yapmak olmalı. Twitter’in uzun süredir bu konuyla ilgili çalışmalar yaptığını ve bu şekilde yaşanabilecek sorunları önlemek için merkeziyetsiz bir yapıya geçeceğini bir makalede okumuştum. Darısı diğer uygulamaların başına diyelim 🙂
*https://webrazzi.com/2021/10/05/6-saat-suren-facebook-whatsapp-ve-instagram-kesintisinin-tum-detaylari/
Dijital dünya ve sosyal medya, artık vazgeçilmezimiz oldu. 🙂
Dijital dünya elimiz ayağmız oldu